Sesja warsztatowa II
22.11.2025, 9:00-10:45
Zaburzenia neuropoznawcze w Spektrum FASD
dr n. hum. Maria Weker
Zespół alkoholowy płodu (FAS) został po raz pierwszy opisany w 1973 roku jako skutek prenatalnej ekspozycji na alkohol (PAE). FAS charakteryzuje się opóźnieniem wzrostu, dysmorfią twarzoczaszki oraz wadami wielu układów, m.in. . sercowego, wzrokowego i moczowo-płciowego. Jednak nie wszystkie osoby narażone na PAE wykazują pełnoobjawowy FAS.
W odpowiedzi na zróżnicowanie objawów wprowadzono pojęcie spektrum poalkoholowych zaburzeń rozwojowych (FASD), obejmujące m.in. . częściowy FAS, zaburzenia neurorozwojowe związane z alkoholem oraz wady wrodzone. FASD wiąże się z deficytami poznawczymi, zaburzeniami zachowania, trudnościami w funkcjonowaniu społecznym oraz zwiększonym ryzykiem problemów psychicznych i uzależnień. Skutki PAE zależą od wielu czynników, takich jak okres ekspozycji, wzorzec spożycia alkoholu, stan zdrowia matki i czynniki genetyczne.
Neurologiczne konsekwencje FASD mogą obejmować szeroki wachlarz zaburzeń poznawczych — od trudności w uczeniu się i zapamiętywaniu, przez deficyty funkcji wykonawczych i motorycznych, po problemy z koncentracją, zachowaniem, zdrowiem psychicznym i skłonnością do nadużywania substancji. Często występują również trudności w relacjach społecznych. Co więcej, badania wskazują, że FASD może wpływać na funkcjonowanie różnych układów organizmu, w tym układu odpornościowego, który odgrywa istotną rolę w regulacji funkcji neurologicznych.
W trakcie warsztatów zwrócona będzie uwaga na różnicowanie konsekwencji PAE z innych zaburzeniami neurorozwojowym, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu czynników środowiskowych, rozwojowych oraz biomedycznych i psychospołecznych.